Fundacja Oikonomos
2015.03. 10
Jan Makal

Relacja z konferencji "Święci Cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej. 500 - lecie śmierci św. Antoniego Supraskiego"


17 lutego to w tym roku szczególna data dla monasteru w Supraślu. Właśnie tego dnia obchodzona jest pamięć męczeńskiej śmierci św. Antoniego Supraskiego. W tym roku, okrągła - 500. rocznica śmierci świętego stała się również przyczynkiem do konferencji naukowej „Święci Cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej. 500 - lecie śmierci św. Antoniego Supraskiego” organizowanej przez Akademię Supraską, Katedrę Teologii Prawosławnej UwB oraz Bractwo św. św. Cyryla i Metodego.

Konferencję rozpoczęto uroczystą liturgią, której przewodniczył JE arcybiskup białostocki i gdański Jakub i JE biskup supraski Grzegorz w asyście dwunastu kapłanów i diakonów. Ĺťywot i znaczenie świętego przybliżył w homilii archimandryta Andrzej (Borkowski). Po śniadaniu abp Jakub zwrócił się z powitalnymi słowami do uczestników sympozjum dziękując organizatorom, a także przybliżając i zwracając uwagę słuchaczy na osobliwe miejsce świętego w szeregu kanonizowanych przez Cerkiew.

Pierwszy prelegent - dr Jarosław Charkiewicz objaśnił zebranym proces kanonizacji i kultu nowomęczenników w Cerkwi na przykładzie nowomęczenników bałkańskich. Kierownik katedry teologii - o. Marek Ławreszuk opowiedział o nieznanej i kontrowersyjnej praktyce poszukiwania męczeństwa. Profesor Antoni Mironowicz wygłosił referat, w którym zapoznał audytorium z życiem mało znanego świętego - Jelisieja Ławryszewskiego, mnicha z niedalekiej grodzieńszczyzny. Profesor Marzanna Kuczyńska z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu przeniosła słuchaczy na południe Europy mówiąc o serbskich świętych oraz ich kulcie w Rzeczypospolitej. Z referatu dowiedzieć się można było wielu świętych z Bałkanów od wieków czczonych w naszym kraju. Trzecim prelegentem nawiązującym do prawosławnego południa Europy był archimandryta Warsonofiusz (Doroszkiewicz). Opowiedział on o serbskim monasterze Chiliandar na świętej górze Athos i jego roli w rozpowszechnianiu monastycyzmu. Przełożony supraskiego monasteru - o. Andrzej zapoznał zgromadzoną publikę z tłem sporu toczonego między św. Hiobem Poczajowskim i starostą sadnomierskim Andrzejem Firlejem - wnukiem fundatorki poczajowskiego monasteru. Wykład poświęcony świętemu Antoniemu wygłosił profesor Antoni Mironowicz, który wraz z Marcinem Mironowiczem zaprezentował książkę o świętym, a także nowe, niedawno odkryte fakty o supraskim mnichu z XVI wieku. Najnowsze badania i odkryte rękopisy wskazują, że autorem żywotu świętego Antoniego jest inny supraski mnich - Arseniusz, który trafił do monasteru Chiliandar, gdzie prawdopodobnie usłyszał jeszcze żywe opowieści o jego męczeńskiej śmierci i na ich podstawie opisał jego życie.

Konferencję podsumował bp Grzegorz, który powiedział, że interpretacja samego pojęcia „świętość” jest bardzo trudna. Święci Ojcowie Cerkwi mówili o świętości jako o tajemnicy dokonującej się w sercu człowieka. Potwierdzeniem tego jest zdumiewające zdarzenie z Ewangelii - pierwszym świętym - pierwszym, który jak powiedział władyka - „otrzymał paszport” do przestrzeni niebiańskiej był łotr, człowiek marginesu społecznego.

Konferencja zakończyła się wspólnym posiłkiem, po którym część uczestników została by dyskutować o wygłoszonych referatach oraz o międzynarodowej współpracy prawosławnego środowiska naukowego.

fot.: autor

/za: www.cerkiew.pl/