Międzynarodowa konferencja naukowa: Kodeks Supraski 1000 – 500 – 200

Z przyjemnością informujemy, że w dniach 22-24 września br. odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona Kodeksowi Supraskiemu – najstarszemu i najobszerniejszemu zabytkowi napisanemu alfabetem cyrylickim: 1000 – 500 – 200 Kodeks Supraski i jego odkrywca ks. Michał Bobrowski.

Inauguracja konferencji odbędzie się 22 września w Auli Magna Pałacu Branickich w Białymstoku, natomiast otwarte sesje naukowe odbędą się w dniach 23-24 września br. w Auli Akademii Supraskiej w Supraślu, miejscu symbolicznym, gdzie przez 300 lat przechowywany był rękopis. Obrady będą transmitowane online.

Wydarzenie zostało objęte Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Jest to kolejne z działań organizowanych w ramach obchodów Roku Kodeksu Supraskiego, ustanowionym uchwałą Sejmiku Województwa Podlaskiego, po 1000 latach od jego powstania, po 500 latach od przybycia Kodeksu do Supraśla oraz po 200 latach od odnalezienia Kodeksu w supraskim monasterze i wprowadzeniu go do obiegu naukowego. Jednym z punktów programu konferencji będzie także posadzenie pamiątkowego dębu przy Monasterze Zwiastowania NMP w Supraślu, odsłonięcie tablicy pamiątkowej ufundowanej dla uczczenia tradycji cyrylo-metodejskiej oraz odsłonięcie pierwszego z planowanych pomników - kamiennej rzeźby w kształcie pulpitu z otwartą księgą symbolizującą Kodeks.

Serdecznie zapraszamy do udziału!

Tych, którzy nie będą mogli osobiście uczestniczyć w obradach zapraszamy w sobotę o godz. 11:00 na nasz profil na Facebooku, gdzie odbędzie się transmisja online. Transmisja z otwarcia konferencji planowana jest na profilu FB Województwa Podlaskiego.


Komitet honorowy:

• Jego Eminencja Wielce Błogosławiony Sawa, Metropolita Warszawski i całej Polski
• JE Pani Margarita Ganeva, Ambasador Republiki Bułgarii w RP
• prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski
• Dr Tomasz Makowski, Dyrektor Biblioteki Narodowej

Komitet organizacyjny:

• Województwo Podlaskie
• Prawosławna Diecezja Białostocko-Gdańska
• Prawosławny Monaster Zwiastowania NMP w Supraślu
• Ambasada Republiki Bułgarii w Polsce
• Konsul Honorowy Republiki Bułgarii w Białymstoku
• Bułgarska Akademia Nauk
• Fundacja „Oikonomos” / Akademia Supraska
• Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku
• Pax Byzantina Slava.

Program naukowy Konferencji:

Supraśl, 23-24 września 2023
Aula Akademii Supraskiej

Sobota, 23 września 2023
10.00 – Supraśl - Odsłonięcie Pomnika – Pulpitu oraz Tablicy pamiątkowej upamiętniających Rok Kodeksu Supraskiego w Województwie Podlaskim 2023 (Monaster Zwiastowania NMP w Supraślu)

Aula Akademii Supraskiej, Supraśl, ul. Klasztorna 1
Sesja I - Prowadzący Aleksander Naumow
11.00 - Przywitanie gości
11.20 - Светлина Николова - За параметрите на кирило-методиевските традиции в Европа – on line
11.40 – Сергей ĐŽ. Темчин – Житийный раздел Супрасльской рукописи и Великие Минеи Четьи – on line
12.00 - Грета Стоянова - Насловите в мартироложките текстове от Супрасълския сборник – on line
12.20 - Нели Ганчева - Актуални проблеми на изследванията върху Супрасълския сборник
12.40 - Przerwa kawowa

Sesja II – Prowadząca Marzanna Kuczyńska
13.10 - Красимир Станчев - Уникат или част от комплект? Още веднъж за типологията на Супрасълския сборник
13.30 - Jerzy Ostapczuk - Nabożeństwa Tygodnia Męki Pańskiej i Paschalnego według Kodeksu Supraskiego i systemu czytań ewangelicznych
13.50 – Jan Stradomski - Martyrium Czterdziestu Męczenników z Sebasty w Kodeksie Supraskim i Berlińskim Damaskinie – kontynuacja czy dyskontynuacja dziedzictwa literatury starobułgarskiej?

Sesja III – Prowadzący Jerzy Ostapczuk
15.30 - Wanda Stępniak - Minczewa – Kodeks Supraski i jego odkrywca - ks. Michał Bobrowski.
15.50 - Eugeniusz Ĺťuk – Nowe spojrzenie na biografię ks. Michała Bobrowskiego
16.10 - Antoni Mironowicz - Pisma metropolity Grzegorza Camblaka w zbiorach biblioteki supraskiej
16.30 - ks. Marek Ławreszuk - Supraski antologion liturgiczny w Biblii Mateusza Dziesiątego z 1507 roku - wstępna analiza i zagadnienia badawcze
16.50 - Dyskusja
17.15 – Koncert

Niedziela, 24 września 2023
Aula Akademii Supraskiej, Supraśl, ul. Klasztorna 1

Sesja IV – Prowadzący Jan Stradomski
11.00 - Aleksandra Sulikowska – Bełczowska – O zbędności obrazu. Na marginesach Kodeksu Supraskiego
11.20 - Славия Бърлиева - Супрасъл и полския културен маршрут "Хв. Кирил и Методий”
11.40 - Aleksander Naumow – Cyrylica w Polsce
12.00 – Agata Kawecka, Ivan N. Petrov – Tekst Kodeksu Supraskiego na warsztacie polskich lingwistów
12.20 – Przerwa kawowa

Sesja V – Prowadząca Alicja Z. Nowak
13.00- ks. Jarosław Jóźwik – Uroczystości Kodeksu Supraskiego – refleksje organizatora obchodów
13.20 - ks. Henryk Paprocki – Przekład Kodeksu Supraskiego na j. polski – refleksje redaktora
13.40 - Jarosław Charkiewicz – Święta i Święci Kodeksu Supraskiego – refleksje autora
14.00 - Michał Uścinowicz – Muzyczny Kodeks Supraski – refleksje koordynatora
15.30 - Posadzenie pamiątkowego dębu przy Monasterze Zwiastowania NMP w Supraślu
16.00 – Uroczysty toast i dyskusja panelowa o międzynarodowej współpracy naukowej i dydaktycznej uczelni i instytucji


O Kodeksie Supraskim
Kodeks Supraski to powstały na początku XI wieku na terenie wschodniej Bułgarii zbiór żywotów świętych i pism Ojców Kościoła przeznaczonych do czytania na marzec: (mineja četja (menolo-gium) na marzec). Rękopis napisany cyrylicą powstał jako efekt działalności najbliższych uczniów śww. Cyryla i Metodego i został przywieziony do Supraśla ok. 500 lat temu. Dla nauki został odkryty w monasterskiej bibliotece w 1823 roku przez pochodzącego z Wólki Wygonowskiej na Podlasiu księdza Michała Bobrowskiego, profesora Uniwersytetu Wileńskiego.

Rękopis o objętości 285 kart w trakcie badań naukowych został podzielony na trzy części, które obecnie przechowywane są w Bibliotece Narodowej w Warszawie (jako część Biblioteki Ordynacji Zamoyskiej), w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu oraz w Słoweńskiej Bibliotece Na-rodowej i Uniwersyteckiej w Lubljanie. Największa z tych części – 151 kat – znajduje się właśnie w Polsce.

Kodeks należy do najcenniejszych zabytków języka starocerkiewno-słowiańskiego i największych skarbów chrześcijańskiej kultury słowiańskiej i światowej. O jego wyjątkowej wadze decyduje fakt, że dokumentuje proces kształtowania się wschodniosłowiańskiego kręgu kulturowego.

Od 2007 roku Kodeks Supraski znajduje się na prestiżowej liście „Pamięci świata” UNESCO jako jeden z siedemnastu obiektów reprezentujących polskie dziedzictwo dokumentacyjne.




Województwo Podlaskie jest Partnerem Strategicznym przedsięwzięcia.